Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753
Mousso-espiralo-di-pichot
Tortella humilis
Pottiaceae
Nom en français : Petite tortelle.
Descripcioun :Aquelo mousso de pichoto taio e d'un verd clar, trachis en mato denso sus li roco cauquiero mountagnouso. Li fueio que se destacon eisadamen, de 1,5 à 3,5 mm e acabado pèr un benc ialin, se recounèisson coume tóuti li Tortella à soun V entre la baso ialino e lou aut verd. Mousso autouïco, fai facilamen d'espouroufite. La sedo jauno, roujinasso à la baso èi longo d'aperaqui 1,5 cm e l'urno (3 mm) a un peristome espirala de dous à quatre tour. La planto es aparado, marcado sus listo roujo categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Usanço :Poudèn s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella o de gènre proche. Pamens, es uno di raro mousso-espiralo à faire d'espouroufite emé sa sedo jauno.
Port : Acroucarpo
Taio : 0,3 à 0,5 cm
Fueio : 1,5 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1 à 1,5 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala di 2 à 4 tour
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Roco
- Sòu
- Baso d'aubre
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Tortella humilis (Hedw.) Jenn., 1913
(= Barbula caespitosa Schwägr., 1811 = Tortella caespitosa (Schwägr.) Limpr. )